her filmin kişiden kişiye değişen anlam katmanları olduğuna inanırım, fakat söz konusu michael haneke olunca buna çokca anlam yüklemenin gereksiz olduğu kanısındayım. hele bu filmden yola çıkarak yapılabilecek bir "sınıf çatışması eleştirisi" yorumuna katılmam imkansız. film genel olarak nedensiz şiddetin sebebini araştırmaz aksine şiddetin kanıksanmasını egzajere ederek aslında filmden farklı bir dünyada yaşamadığımızı bize kabul ettirmeye çalışır. bunu yaparken özellikle 3 analojiyi gözümüze adeta sokar.
1- benny'nin kanları temizlemeye çalışırken ki beceriksiziği. zira bir tarafı temizledikten sonra cesedi biraz kaydırınca diğer yerler de pislenmektedir. ve asla temizlemeyi beceremez benny. bu da bana göre ahlaki çöküntünün yol açacağı dejenerasyonun ne kadar temizlenmeye çalışılırsa çalışılsın daha büyük çıkmazlara yol açacağına bir göndermedir bence.
2- benny'nin neredeyse hiç bir şeyi umusamazken yere dökülen sütü temizlemeye çalışmadaki gayreti, en acı en barbar sıkıntılarla cebelleşirken ya da cebelleşmemiz gerekirken (ya da başka birilerinin cebelleşmesi gerekirken) ufak tefek şeylerle oyalanışımızı ya da oyalandırılışımızı ve sanki bununla ödüllendirilince barbarlığı ve vahşeti unutuşumuzu yüzümüze çarpar.
3- televizyonda gösterilen savaş görüntüleri (büyük çoğunluğu yugoslavya iç savaşı ile ilgiliydi yanılmıyorsam) ve bu görüntülerin dehşet ya da üzüntü içinde değil, sıradan bir şekilde izlenmesi. burada bir parantez daha açarak bu görüntülerin kullanılmasının haneke'nin çizgisine pek de yakışmadığı, çok kör gözüm parmağına yapıldığını belirmeden geçemeyeceğim.
filmdeki haneke imzasi sayılabilecek kasetler, video kaydediciler, kısa çekimler'e daha sonra caché filminde de rastlarız.
haneke'nin korkunç klasik müzik takıntısı nedense bu filmde en aza indirgenmiştir.
not: filmin münevver akkaya cinayetine ve devamında yaşanılanlara ilham kaynağı olması muhtemeldir. davanın savcısına ve garipoğlu ailesine filmi izlemelerini tavsiye ederim
not2: filmde benny'nin ailesinin cinayeti kabullenme ve çözmedeki soğukkanlılığı bir yandan ahlaki çöküntü eleştirisiyse de, diğer yandan da kendi çocuğumuz aynı durumda olsa bizim de aynı şeyi yapacağımızı bize hatırlatan bir duruştur. burdan yola çıkmak filmden farklı olmayan bir dünyada yaşadığımız yorumunu pekiştirir. hatta bu belki bize ailenin yaptığını kınamak yerine anlamaya çalışmayı tavsiye eder desem biraz aşırıya kaçmış olur muyum bilemiyorum...
özetle mükemmel olmasa da, hanekenin en iyi filmi olmasa da kesinlikle iyi ve izlenmesi gereken bir filmdir. 7/10
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder